اثربخشی برنامه آموزشی بخشش بر کاهش پرخاشگری، ارتقاء همدلی و بخشش نوجوانان پسر بزهکار کانون اصلاح و تربیت شهر تهران، 1390

دوران نوجوانی برای اصلاح یک بزهکار شاید آخرین فرصت برای ماندگار ترین تغییرات باشد. اعمال تکانه-ای و پرخاشگرانه، یکی از دلایل بازداشتهای این نوجوانان است. رشد جوانه ی همدلی و رفتارهای اجتماع گرا و نوع دوستانه، بعلاوه ی توان کنترل اعمال پرخاشگرانه تکانه ای سبب ساز انگیزه برای مطالعه ی پیش روست. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه آموزشی بخشش بر کاهش پرخاشگری، افزایش همدلی و بخشش نوجوانان پسر بزهکار است. بدین منظور نمونه ای به حجم 24 نفر به صورت تصادفی ساده از میان پسران در بند کانون اصلاح و تربیت گرفته شد و به شیوه ی تصادفی در دو گروه گمارده شدند. 12 نفر در جلسات آموزشی برنامه ی هرمی ریچ ورثینگتون (2002) شرکت کردند و 12 نفر دیگر گروه انتظار را تشکیل می دادند. جلسات درمان در طی 8 جلسه ی یک ساعته و به مدت 4 هفته برگزار شد. برای ارزیابی تغییرات در میزان پرخاشگری، بخشش و همدلی از پیش آزمون تا پس آزمون، به ترتیب از پرسشنامه ی پرخاشگری ، پرسشنامه صفات همدلی باتسون (1993) و پرسشنامه ی انگیزه های بین فردی مرتبط با آسیب (؛ مک کالا و همکاران، 1998 )، استفاده شد. برای مقایسه ی میانگین اختلاف میان نمرات پیش تست و پس تست گروه درمان و کنترل از تحلیل آماری تی استیودنت برای گروههای مستقل استفاده شد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که درمان بخشش سبب افزایش میزان همدلی و همین طور بخشش در نوجوانان بزهکار می گردد، اما اثر بخشی درمان بخشش بر کاهش پرخاشگری تایید نشد. بنابراین می توان گفت که برنامه آموزشی بخشش سبب افزایش رفتارهای اجتماع گرا و کاهش ریسک بزهکاری می گردد و با کاهش رفتار های انتقامی و کینه توزانه باعث افزایش میل به بخشش می گردد.